Odavno se pitam gdje su mladi bh. ihtiolozi, biolozi, genetičari, koji bi svoje znanje i stručnost upotrijebili na izučavanje i zaštitu prirodnih bogatstava i genetske raznolikosti divlje flore i faune naše zemlje. Naravno, moje je interesovanje u tom smislu posebno okrenuto ka endemskim salmonidima rijeke Neretve ali i ostalim endemskim, autohtonim vrstama cijelog sliva te rijeke. Evo, jedan dio odgovora sam pronašao na sluičajno otkrivenoj web stranici Instituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju iz Sarajeva. Pa pogledajmo ko su i čime se bave ljudi iz ove ustanove.
Laboratorija za molekularnu genetiku prirodnih resursa
Tim: doc. dr. Naris Pojskić, šef laboratorije; doc. dr. Lada Lukić Bilela; dr. Amra Kazić; mr. Belma Kalamujić; Lejla Lasić; Una Tulić.Jedna od dugoročnih programskih orijentacija Instituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju je i istraživanje intraspecijske i interspecijske varijabilnosti ekonomski, kulturološki i biološki značajnih prirodnih resursa. U protekloj deceniji, na temeljima formiranim i prije osnivanja samog Instituta, započeto je prikupljanje intelektualne, ali i materijalne građe za uspostavu sistema direktnog praćenja promjenljivosti prirodnih resursa na molekularnom nivou, kao jedan od preduvjeta za početak procesa zaštite i prezervacije bioloških resursa.Nakon uspješne izvedbe nekoliko istraživačkih projekata, formiranja kadrovskih i materijalnih osnova za kontinuirana istraživanja, te uspostave pouzdane informatičke podrške unutar institucije, kao i potvrde primjenljivosti ovakvog tipa istraživanja u praksi, ukazala se potreba za uspostavljanjem organizacione jedinice čiji bi osnovni cilj bila molekularno-genetička i općegenetička istraživanja prirodnih resursa.U sklopu realizacije zacrtanih ciljeva, poduzete su sljedeće opće aktivnosti:- kontinuirano praćenje tržišta i priprema Laboratorije da odgovori na njegove potrebe,određivanje prioritetnih objekata istraživanja,- praćenje naučne literature, upoznavanje i savladavanje novih istraživačkih metoda,- upoznavanje sa međunarodnim standardima za molekularno-genetička istraživanja, obrada podataka i izvještavanje,- priprema Laboratorije za zadovoljavanje međunarodnih standarda i normativa,- naučna podrška zakonodavnim tijelima u izradi normativnih akata o upravljanju prirodnim resursima,- podrška relevantnim vladinim i nevladinim organizacijama u ocjeni biološke raznolikosti i priprema prijedloga za konzervaciju specifičnih bioloških sistema,- održavanje kontinuirane komunikacije sa drugim članicama Univerziteta i privrednim subjektima radi uspostavljanja osnove za multilateralne istraživačke projekte,- podrška u izvođenju dodiplomske i postdiplomske nastave iz domena Laboratorije.
Isto tako, poduzete su i posebne aktivnosti, kao što su:- kreiranje i realizacija tekućih istraživačkih projekata,- standardizacija molekularno-genetičkih metoda za rutinsku primjenu na raspoloživoj opremi,- razvoj specifičnih molekularnih marker-sistema pogodnih za masovna i rutinska istraživanja odabranih populacija,- kreiranje multidisciplinarnih naučnoistraživačkih projekata- obrada podataka u suradnji sa Laboratorijom za bioinformatiku i biostatistiku,- pribavljanje podataka za REBIDA-u (Regionalnu bazu o biodiverzitetu),- priprema rezultata za publikaciju,- pružanje podrške drugim organizacionim jedinicama Instituta.Naučnoistraživačke aktivnosti- “Genetička karakterizacija populacija potočne pastrmke (Salmo trutta m. fario) gornjeg toka rijeke Neretve i nekih njenih pritoka”, projekat podržan od strane Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke,- zajedno sa ostalim laboratorijama Instituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju izvršena je realizacija projekta “Molekularno-genetička karakterizacija humanih, animalnih i biljnih resursa u Bosni i Hercegovini – I faza”, projekat podržan od strane Ministarstva obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo,- “Molekularno-genetička karakterizacija populacija Pinus heldreichii RAPD metodom”,- “Molekularno-citogenetička karakterizacija populacija smokve Ficus carica primjenom analiza mikrosatelitnih regiona”,- zajedno sa ostalim laboratorijama Instituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju realiziran je projekat “Molekularno-genetička karakterizacija humanih, animalnih i biljnih resursa u Bosni i Hercegovini – II faza”, podržan od strane Ministarstva obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo,- “MtDNK genetički markeri migracija stanovništva Bosne i Hercegovine nakon raseljavanja”,- “Procjena genetičkog diverziteta bh. populacija lipljana (Thymallus thymallus L.)”,- “Primjena molekularnih markera u analizi halal statusa proizvoda biljnog i animalnog porijekla: Determinacija prisustva svinjskog mesa i njegovih prerađevina u prehrambenim proizvodima primjenom DNK analize”,- “Istraživanje genetičke strukture, genetičkog diverziteta i genetičke diferenciranosti prirodnih populacija običnog bora (Pinus sylvestris L.) u dijelu prirodnog rasprostranjenja u Bosni i Hercegovini”, projekat podržan od strane Federalnog ministarstva poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva,- “Genotipizacija mtDNK haplogrupa u stanovništvu Bosne i Hercegovine”,- “Molekularno-genetička determinacija autohtonih bh. populacija mladice (Hucho hucho)”, projekat podržan od strane Ministarstva obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo,- “Genetička struktura salmonoidnih populacija bh. rijeka savskog sliva”, projekat podržan od strane Agencije za vodno područje rijeke Save,- "DNK karakterizacija bh. autohtonih animalnih resursa”, projekta podržan od strane Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke,- “Genetička determinacija endemičnih vrsta iz špiljskog sustava Vjetrenica u cilju podizanja znanja o biodiverzitetu u FBiH”, projekat podržan od strane Federalnog ministarstva okoliša i turizma,- “Razvoj planinskog turizma na osnovu rezultata genetičke karakterizacije animalnih resursa bh. planinskih jezera”, projekat podržan od strane Federalnog ministarstva okoliša i turizma,- “Primjena rezultata genetičke analize raznolikosti prenjskog daždevnjaka (Salamandra atra prenjensis) s ciljem razvoja novih ekoturističkih sadržaja”, projekat podržan od strane Federalnog ministarstva okoliša i turizma.
U okviru Laboratorije za molekularnu genetiku prirodnih resursa realizuju se sljedeće ekspertske analize:- genetička identifikacija matičnog jata i mlađi salmonidnih vrsta (u svrhu poribljavanja ili obnove ribljeg fonda);- selekcija uzgoja riba (salmonidnih vrsta) primjenom molekularno-genetičkih markera;- genetička karakterizacija BiH autohtonih sorti voća i povrća primjenom molekularno-genetičkih markera;- genetička karakterizacija BiH autohtonih pasmina stoke primjenom molekularno-genetičkih markera;- genetička karakterizacija BiH autohtonih vrsta šumskog drveća primjenom molekularno-genetičkih markera.
Kontakt: lmg@ingeb.bahttp://www.ingeb.ba/struktura_lmg.html
0 comments:
Post a Comment